ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ ΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΥΔΡΑΡΓΥΡΟΥ()

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΤΟΧΟΙ

Όταν γίνεται μια χημική αντίδραση αποσύνθεσης, η χημική ένωση διασπάται στα στοιχεία που την αποτελούν. Το HgO το βρίσκουμε σε διάφορες αλλοτροπικές μορφές. Στο πείραμα αυτό θα δούμε το πορτοκαλί HgO να μετατρέπεται με θέρμανση σε κόκκινο και τελικά σε μαύρο. Αν παρατείνουμε την θέρμανση, έχομε αποσύνθεση του και μπορούμε να ανιχνεύσουμε τα προϊόντα που παράγονται. Η σχετική χημική εξίσωση είναι:

Β. ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

● Δοκιμαστικός σωλήνας pyrex

● Πώμα για το δοκιμαστικό σωλήνα

● Λαβίδα ξύλινη

● Λύχνος υγραερίου

● Πλαστικό κουταλάκι

● Καλαμάκι (από σουβλάκι)

● Οξείδιο του υδραργύρου

Γ. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ

1. Βάζουμε στο δοκιμαστικό σωλήνα μισό κουταλάκι HgO.
2. Aνάβουμε το καλαμάκι και όταν μισοσβήσει το βάζουμε μέσα στο σωλήνα. Παρατηρούμε ότι σύντομα σβήνει λόγω έλλειψης οξυγόνου.
3. Κρατούμε το δοκιμαστικό σωλήνα με την λαβίδα και τον θερμαίνουμε στο λύχνο.Παρατηρούμε ότι, το αρχικά πορτοκαλί HgO παίρνει κόκκινο και τελικά μαύρο χρώμα.
4. Απομακρύνουμε το σωλήνα από τη φλόγα και παρατηρούμε ότι τα χρώματα του HgO ακολουθούν αντίστροφη πορεία. Στα τοιχώματα του σωλήνα έχει σχηματιστεί κάτοπτρο, λόγω συμπύκνωσης των ατμών του Hg.
5. Βάζουμε μέσα στο σωλήνα και πάλι ένα μισοσβησμένο καλαμάκι και παρατηρούμε ότι καίγεται ζωηρά, λόγω του παραγόμενου οξυγόνου.

Δ. ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ

• Οι ατμοί του Hg είναι δηλητηριώδεις, με χρόνια δράση και πρέπει το πείραμα να γίνεται στον απαγωγό. Αντίδοτο στη δηλητηρίαση θεωρείται το λεύκωμα του αυγού.
• Χρησιμοποιούμε μικρή ποσότητα HgO και οπωσδήποτε σωλήνα pyrex.
• Αν δεν έχει το εργαστήριο απαγωγό, μόλις αρχίσει να σχηματίζεται το κάτοπτρο Hg διακόπτουμε τη θέρμανση. Αφού δείξουμε και το σχηματισμό του κλείνουμε το σωλήνα με πώμα, για να μη βγουν ατμοί Hg ή απομακρύνουμε το σωλήνα από την αίθουσα.
• Για να διαλύσουμε τον Hg από τα τοιχώματα του σωλήνα χρησιμοποιούμε αραιό διάλυμα νιτρικού οξέος ( ).

ΕΚΦΕ ΧΙΟΥ

ΠΟΥΛΕΡΕΣ ΝΙΚΟΣ

ΧΗΜΙΚΟΣ